آئین‌نامه تأسیس درمانگاه دندانپزشکی

آئین‌نامه تأسیس درمانگاه دندانپزشکی

 

استنادات: به استناد مواد 4،3،2،1 و24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 و اصلاحات بعدی و بندهای 11 ، 12 ، 13 و 16 ماده 1 قانون تشکیلات ووظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال 1367وماده 8 قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال 1364 وآئین نامه اجرائی آن مصوب سال   1365 هیئت محترم وزیران واصلاحات سال 1366،آئین‌ نامه تأسیس درمانگاههای دندانپزشکی به شرح ذیل تدوین گردید:

فصل اول: تعاریف

ماده 1-در این آئین نامه به اختصار به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی" وزارت" ، به معاونت درمان دانشگاه/دانشکده های علوم پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی،"معاونت"  به کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی موضوع ماده 20 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 و اصلاحات آن "کمیسیون قانونی" ، به پروانه های بهره برداری(تأسیس) و مسئول فنی "پروانه های قانونی" ، به موسسین حقیقی یا حقوقی "موسس" وبه درمانگاه دندانپزشکی "درمانگاه" گفته می شود.

ماده 2-درمانگاه دندانپزشکی مؤسسه‌ای است که به منظور ارائه خدمات تشخیصی، پیشگیری، درمان و امور توانبخشی بیماریهای دهان وفک و صورت براساس ضوابط، مقررات و برابر این آئین نامه تأسیس می‌گردد.

 

ماده 3-دندانپزشک عمومی به شخصی اطلاق می گردد که دوره عمومی دندانپزشکی را در یکی از دانشگاههای معتبر داخل و یا خارج گذرانیده و موفق به اخذ مدرک دکتری و پروانه دائم دندانپزشکی از وزارت شده باشد.

ماده4- دندانپزشک متخصص به شخصی اطلاق می گردد که دوره تخصصی دندانپزشکی را پس از اتمام دوره دندانپزشکی عمومی در یکی از دانشگاههای معتبر داخل و یا خارج گذرانیده و موفق به اخذ گواهینامه تخصصی مورد تائید وزارت  شده باشد.

ماده 5- پرستار دندانپزشکی به شخصی اطلاق می‌گردد که دوره کاردانی پرستاری دندانپزشکی را در یکی از دانشگاههای معتبر داخل یا خارج گذرانیده و موفق به اخذ مدرک مورد تائید، شده باشد.

ماده 6- کاردان بهداشت دهان به شخصی اطلاق می‌گردد که دوره کاردانی بهداشت دهان را در یکی از دانشگاههای معتبرداخل یا خارج گذرانیده و موفق به اخذ مدرک کاردانی بهداشت دهان مورد تائید، شده باشد.

ماده7- دستیار کنار دندانپزشک به شخصی اطلاق می شود که حداقل دارای مدرک دیپلم متوسطه بوده ودارای گواهی گذراندن دوره های مصوب در مراکز مورد تائید وزارت باشد.

ماده8-  پروانه های بهره برداری(تاسیس) ومسئول فنی پروانه های قانونی هستند که از طریق معاونت پس از تصویب کمیسیون قانونی بعنوان مجوز فعالیت هر درمانگاه صادر می شوند.

فصل دوم: شرایط تأسیس وبهره برداری

#signature#

 

الف) شرایط متقاضیان تاسیس:

ماده 9- اجازه تأسیس درمانگاه به اشخاص حقیقی ویا حقوقی پس ازتصویب کمیسیون قانونی با شرایط ذیل داده می شود:

1-9) یک نفر دندانپزشک به تنهائی میتواند موسس باشد.

تبصره 1: در صورت درخواست 2 نفر، یک نفر از آنها باید دندانپزشک باشد.

تبصره 2:در صورت درخواست بیش از 2 نفر،نصف به علاوه یک نفراز آن ها باید از فارغ التحصیلان گروه پزشکی یا دندانپزشکی(حداقل کارشناس یا بالاتر) با عضویت حداقل یک نفر دندانپزشک باشد

2-9) اشخاص حقوقی متقاضی تاسیس درمانگاه ، شرکت های تعاونی خدمات بهداشتی درمانی ویا سایر شرکت ها می باشند که رعایت تبصره 2 در آن ها الزامی است

تبصره: در موسسات خیریه عضویت حداقل یک نفر دندانپزشک الزامی است

1-2-9) :به اشخاص حقیقی وهر شرکت تعاونی خدمات بهداشتی درمانی واشخاص حقوقی دیگر بیش از یک پروانه بهره برداری( تاسیس )درمانگاه داده نمی شود، رعایت ضوابط مندرج در مادة  39 این آیین نامه برای موسس الزامی است .

ب)شرایط بهره برداری:

ماده 10- جهت تاسیس، بهره برداری وفعالیت  درمانگاه باید به شرح ذیل اقدام گردد:

#signature#

 

1-10)تسلیم درخواست به معاونت مربوطه به ضمیمه مدارک لازم

2ـ10) اخذ موافقت اصولی طبق ضوابط و مقررات مربوطه از معاونت

3-10)ارائه مدارک طبق ضوابط و زمان بندی ابلاغی شامل:

1-3-10- معرفی مکان وارائه نقشه ویا احداث ساختمان بر اساس ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت که باید به تائید کارشناسان معاونت درمان وبهداشت محیط معاونت بهداشت دانشگاه برسد.

2-3-10- تائید اجرای نقشه ها توسط کارشناسان مذکور

3-3-10- ارائه لیست تجهیزات درمانگاه مطابق ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت.

4-3-10- تجهیز درمانگاه مطابق ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت وتائید تجهیزات توسط کارشناسان مذکور

5-3-10-ارائه لیست پرسنل فنی همراه مدارک لازم

6-3-10- ارائه تصویر مصدق تمام صفحات سند مالکیت یا اجاره نامه به شرط تملیک یا اجاره نامه رسمی یا عادی معتبر با پلاک ثبتی بهمراه تصویر مصدق سند مالکیت یا رضایت نامه مالک با گواهی امضاء محضری.

7-3-10-اعلام نام،آدرس دقیق وساعات فعالیت درمانگاه.

8-3-10- اخذ پروانه های قانونی از معاونت

9-3-10- آغاز فعالیت درمانگاه و اعلام شروع به کار به معاونت مربوطه.

#signature#

 

تبصره1-صدور موافقت اصولی و پروانه های قانونی پس از تائید صلاحیت متقاضیان تاسیس توسط کمیسیون قانونی، با دانشگاه خواهد بود.

تبصره2- مدت اعتبار، تمدید و لغو موافقت اصولی صادره براساس مفاد قرارداد تاسیس منعقده بین دانشگاه وموسس بوده ودرصورت عدم امکان تکمیل مدارک در مدت مقرر در قرارداد تاسیس،تمدیدآن منوط به ارائه گزارش پیشرفت کارمورد تائید معاونت وتائیدنهائی کمیسیون قانونی خواهدبود، صدور موافقت اصولی مجوزی برای فعالیت درمانگاه نمی باشد و موافقت اصولی غیرقابل واگذاری به غیر است.

تبصره 3-  شروع هر گونه عملیات ساختمانی قبل از اخذ موافقت اصولی و تائید نقشه ها توسط معاونت های بهداشت و درمان ،ممنوع بوده و مسئولیت آن بر عهده متقاضیان می باشد.

تبصره 4-  شروع بکار و ارائه خدمات درمانی بدون اخذ پروانه های قانونی  ممنوع است.

ماده 11-  محل و فضای فیزیکی و ساختمان و تجهیزات و نیروی انسانی مورد نیاز درمانگاه براساس ضوابط این آئین نامه و  ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت و سایر دستورالعملهای مربوطه باید قبل از شروع بکار درمانگاه توسط کارشناسان ذیربط معاونت مربوطه مورد بازرسی و ارزیابی و تائید قرار گیرد ، در غیر اینصورت پروانه بهره برداری صادر نخواهد شد.

ماده 12- ساعات فعالیت درمانگاه در ساعات صبح و عصر تا ساعت 10 شب الزامی بوده و درصورت فعالیت شبانه روزی بایدبا حضور مسئول فنی فعالیت نماید.

#signature#

 

ماده 13- مسئول فنی بایستی دندانپزشک عمومی یا متخصص باشد.

ماده 14- با توجه به لزوم حضور مسئول فنی در ساعات تعیین شده در درمانگاه ،مسئولین فنی نمی توانند در زمان تقبل مسئولیت فنی، در محل دیگری شاغل باشند و پروانه همزمان با تصدی مسئولیت فنی برای آنان صادر نخواهد شد.

تبصره: درصورت فعالیت شبانه روزی درمانگاه، معرفی حداقل 3 نفر مسئول فنی الزامی است ومسئول فنی در هر حال نباید بیش از دو نوبت کاری در هر شبانه روز در درمانگاه شاغل باشد.پذیرش مسئولیت فنی شیفت های شب ، شیفت های صبح وشب ویا عصر وشب به طور پیوسته نیزتوسط یک نفر مجاز نمی باشد.

ماده 15- بکارگیری کلیه دندانپزشکان و پرسنل فنی مستلزم رعایت قوانین جاری و دستورالعمل ها و بخشنامه های وزارت می باشد.

ماده 16- رعایت فعالیت حداکثر دو نوبت کاری برای کلیه دندانپزشکان عمومی ، متخصص و کادر فنی که در درمانگاه فعالیت می کنند الزامی است و اشتغال همزمان در سایردرمانگاهها وموسسات پزشکی وحرف وابسته مجاز نمی باشد.

فصل سوم: ضوابط پرسنلی

ماده 17- هر درمانگاه باید حداقل پرسنل به شرح ذیل رادارا باشد:

الف) معرفی 4 نفر دندانپزشک دردرمانگاههائی که در شیفت های صبح وعصر فعالیت میکنندو5 نفر دندانپزشک در درمانگاههای شبانه روزی .

#signature#

 

تبصره 1- حضور حداقل 2 نفر دندانپزشک در شیفت های روزانه و1 نفر در شیفت شب الزامی است.

تبصره2-  درمانگاه بایستی قبل از بکارگیری دندانپزشک، مراتب را کتباً به همراه تصویر پروانه مطب دندانپزشک واعلام همکاری ایشان به معاونت مربوطه اعلام نماید.

ب) یک نفر کاردان بهداشت دهان و یایک نفر پرستار دندانپزشک در هر شیفت کاری

ج)یک نفردستیارکناردندانپزشک به ازای هر2نفردندانپزشک در هر شیفت کاری بامدرک حداقل دیپلم وداشتن گواهینامه مورد تائید وزارت.

تبصره3- درصورت عدم وجود کاردان بهداشت دهان ، پرستاردندانپزشکی  ویا دستیار کناردندانپزشک به تائید معاونت مربوطه ، به کارگیری فارغ التحصیلان دیگر گروههای پزشکی ویابهیاران (مادامیکه تعداد کاردان بهداشت دهان ،پرستار ودستیار کناردندانپزشک درکشور به حدلازم نرسیده است) بلامانع میباشد.

د) درصورت استفاده از دستگاههای رادیوگرافی خارج دهانی(پانورامیک،سفالومتری و....)معرفی یک نفر متخصص رادیولوژی دهان و فک وصورت ویا متخصص رادیولوژی به عنوان مسئول فنی الزامی است

تبصره4-  در صورت انجام رادیوگرافی خارج دهانی، ارائه گزارش توسط متخصص رادیولوژی دهان و فک و صورت ویا متخصص رادیولوژی الزامی است.

ه) یک نفر کاردان یا مقاطع بالاتر رادیولوژی درصورت وجوددستگاههای رادیوگرافی خارج دهانی

و) ‌یک نفر  کاردان / کارشناس مدارک پزشکی بعنوان مسئول قسمت مدارک پزشکی وبایگانی.

#signature#

 

تبصره5- درصورت عدم وجود فارغ التحصیلان مربوطه به تائید معاونت ،به کارگیری سایر رشته ها ی پیراپزشکی بلامانع میباشد.

ز) یک نفر مسئول پذیرش واطلاعات.

ح) یک نفر خدمه دارای گواهی نامه بهداشت عمومی از آموزشگاه های اصناف دارای مجوز از معاونت بهداشتی درهر نوبت کاری

ط)در صورت وجود آبدارخانه وجود یک نفر آبدارچی دارای کارت بهداشت و گواهینامه دوره ویژه بهداشت عمومی از آموزشگاههای اصناف دارای مجوز از معاونت بهداشتی

تبصره 6- از بکارگیری آبدارچی جهت انجام امور نظافت جلوگیری بعمل آید.

تبصره 7- رعایت آئین نامه اجرائی قانون اجازه تاسیس مطب در بکارگیری مسئول یا مسئولین فنی و دندانپزشکان درمانگاه الزامی است.

فصل چهارم: ضوابط ساختمانی،تجهیزاتی

ماده 18-  حداقل فضای مورد نیاز جهت تاسیس درمانگاه 150 متر مربع میباشد که میتواند در یک و یا حداکثردو واحد مجاور ویا دوطبقه متوالی احداث گردد.

ماده 19- برای بهره برداری از درمانگاه حداقل تعداد 5 یونیت وصندلی دندانپزشکی و متعلقات مربوطه الزامی است.

تبصره: به ازای اضافه شدن هر یونیت، 20 متر مربع به مساحت درمانگاه اضافه می شود

ماده 20- فضای موردنیازشامل: اتاقهای معاینه با درنظر گرفتن حداقل 10 متر فضا برای هر یونیت ویک متر فضای مانور،اتاق مدیریت ومسئول فنی،اتاقک رادیولوژی،سالن انتظار، اطلاعات وپذیرش، نگهداری مدارک پزشکی وبایگانی، اتاق استریلیزاسیون،آبدارخانه،رختکن به تفکیک خانم ها وآقایان،اتاقک تی شوئی وسرویسهای بهداشتی مجزا جهت بیماران وکارکنان میباشد.

تبصره1 - استاندارد ها، نحوه تقسیم ومتراژهریک از فضاها همچنین امکانات  وچیدمان آنها درهر قسمت براساس ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت ومقررات این آیین نامه خواهد بود

تبصره 2-  درمانگاه بایستی امکانات لازم ازقبیل آسانسور،رمپ و...جهت تردد وانتقال بیماران ناتوان، توانخواهان و سالمندان و همچنین جای پارک ویلچررادارا باشد

تبصره3- در صورت شبانه روزی بودن درمانگاه وجود اتاق استراحت الزامی است.

تبصره 4- اتاق استریلیزاسیون بایددارای سینک شستشوومیزپکینگ بوده وتاسقف کاشی کاری شده و یا با سایر مصالح مشابه غیر متخلخل پوشیده شده باشد.

ماده 21-  یونیت ها وسایر تجهیزات ومواد مصرفی برای اخذ مجوز تاسیس و بهره برداری از درمانگاه باید مطابق با  ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت تهیه و مورد استفاده قرار گیرند.

ماده 22- وجود حداقل یک دستگاه اتوکلاو حداقل 17 لیتری کلاس  B ویا تکنولوژی های بالاتر برای اخذ مجوز تاسیس و بهره برداری از درمانگاه (تا هر 5 یونیت) الزامی است.

تبصره- تعداد وحجم اتوکلاو  مورد نیاز برابر ضوابط و استانداردهای مصوب وزارت خواهد بود

#signature#

 

ماده 23- وجود حداقل یک دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال در درمانگاه الزامی است.

دندانپزشکی رز

rosedent.ir

آیا خمیردندان ضد حساسیت، واقعا ضد حساسیت است

در دنیای امروز، خمیردندان های متنوع، قفسه های فروشگاه ها را پر کرده اند و خریدار با انبوهی از نام های تجاری، رنگ ها، طعم ها، ویژگی ها و ادعاهای مختلف روبرو می شود. اخیراً بسیاری از خمیردندان ها با ادعای جدیدی مبنی بر جلوگیری از حساسیت و فرسایش های دندانی روانه بازار شده اند. اما مطالعات اخیر نشان می دهد که بعضی از آنها در برابر تحلیل ها و حساسیت ها از دندان محافظت نمی کنند. به گزارش یک تیم تحقیقاتی سوئیسی، پس از بررسی های صورت گرفته بر روی 9 خمیردندان مختلف، مشخص شد که هیچ یک از آنها قادر به کاهش آسیب های سطح انامل (عامل اصلی ایجاد تحلیل وحساسیت دنتین)  نیستند.

محققان دانشگاه برن سوئیس با انتخاب 8 خمیردندانی که در ادعاهای خود، ویژگی های فوق را برشمرده بودند و مقایسه آن با یک خمیردندان کنترل شده، به نتیجه ای دور از انتظار پی بردند. به گفته دکتر سوزا، دانشجوی دکتری دانشگاه دندانپزشکی سائوپائولوی برزیل، علت ایجاد حساسیت های دندانی، تحلیل رفتن مینای آن است که باعث می شود توبول های عاج در معرض عواملی مثل سرما و گرما قرار گرفته و برای فرد ایجاد ناراحتی و درد کنند.

در این آزمایش، برای شبیه سازی وضعیت مذکور، از محلول اسیدی به مدت 5 روز متوالی استفاده شد. پری مولارهای انسانی اهدایی، بزاق مصنوعی و یک مسواک اتوماتیک، تجهیزاتی بود که به این تیم برای انجام تحقیقشان کمک نمودند. در این دوره 5 روزه، هیچ یک از خمیردندان های مورد آزمایش تاثیر مثبتی در بهبود وضعیت دندان به وجود نیاوردند و همچنین، در طی آزمایش مشخص شد که هیچ کدام از آنها از دیگری بهتر نیستند. دکتر سودا در ادامه، سه فاکتور لازم جهت بهبود عوارضی مثل حساسیت و تحلیل دندانی را اینگونه برشمرد:

* درمان تجویز شده توسط یک دندانپزشک متخصص

* استفاده از خمیر دندان مناسب

* تغییر سبک زندگی

تیم پژوهشی با تأکید بر اینکه این خمیردندان ها به سایر وظایف خود عمل می کنند،  بیان داشتند که استفاده از خمیردندان باید به عنوان یک مکمل در کنار سایر اقدامات بهداشتی باشد و جنبه درمانی زیادی ندارند. مطابق گفته های او، خمیردندان تنها یکی از عوامل کنترل کننده و مهم برای چنین مشکلاتی است ونحوه مسواک زدن و وضعیت تغذیه فرد (پرهیز از نوشیدنی ها و غذاهای صنعتی و مضر)، از نقش بسیار مهم تری برخوردار می باشند.

  

تهیه کننده: واحد تحریریه دندال

دندانپزشکی رز

rosedent.ir

اصطلاحات تخصصی دندانپزشکی مربوط به بخش درمان

ایمپلنت (Implant)

ایمپلنت دندانی یک پیچ است که به عنوان ریشه‌ دندان توسط یک متخصص، درون فک قرار داده می‌شود.

                 

آمالگام (Amalgam)

آمالگام، ماده پرکننده ایده‌آل در دندانپزشکی و مرکب از ۵۰% جیوه ۳۴/۵% نقره ، ۹% قلع ، ۶%
مس و ۰/۵% روی می باشد. آمالگام آلیاژی است که دو فلز اصلی تشکیل دهنده آن جیوه و نقره است و عناصر دیگر مانند قلع و مس برای ایجاد بعضی خواص به این ترکیب اضافه شده‌اند. آمالگام قبل از ترکیب شدن برای آلیاژ به صورت دو قسمت پودر و مایع وجود دارد.

            

اباتمنت (Abutment)

ایمپلنت دندانی از دو جز اصلی ساخته شده‌ است. یکی فیکسچر و دیگری اباتمنت. ابتدا به جای دندانی که از دست داده‌اید فیکسچر در داخل استخوان فک شما کار گذاشته می‌شود و سپس بر روی آن اباتمنت همراه با روکش ساخته شده قرار خواهد گرفت.

   

کامپوزیت (Composite)

مواد دندانی (مواد ترمیمی سفید) که در دندانپزشکی برای ترمیم تاج و یا چسباندن (ترمیم همرنگ دندان) استفاده می شود و از ترکیبات مختلفی ساخته می شود مثل رزین و ذرات کوارتز. اتصال مواد کامپوزیتی به دندان، «باندینگ» خوانده می شود.
کامپوزیت ها ابتدا تنها برای دندان های قدامی (جلویی) به کار می رفت تا هم رنگ دندان باشد اما هم اکنون انواع مختلفی از آن برای همه نواحی دندانی از جمله انواع مخصوص دندان های خلفی (عقبی) نیز ارائه شده است.
کامپوزیت ها به دو صورت خودسفت شونده یا سلف کیور (Self Cure) باشند و یا با نورسفت شونده یا لایت کیور (Light Cure) موجود می باشند. انواع سلف کیور امروزه کاربرد کمتری دارند و لایت کیورها به دلیل استحکام و دوام، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

                 

بلیچینگ (Bleaching)

با گذشت زمان و افزایش سن معولاً دندان ها دچار تغییر رنگ می‌ گردند. این تغییر رنگ در اثر تغییر مواد معدنی مینا و عاج صورت می‌گیرد، به کلام دیگر انسجام مینا به مرور کم شده و شفافیت خود را از دست می‌دهد. بلیچینگ پروسه ای ست که طی آن با استفاده از مواد اکسیدکننده شمیایی، دندان های طبیعی تغییر رنگ یافته، سفید می شوند (طی این روند رنگ دندان ها نسبت به حالت اولیه روشن تر می شود). جنس دندان از عوامل تعیین کننده در میزان سفید شدن دندان است. بر اساس اینکه سفید کردن دندان در مطب انجام شود و یا در خانه، به دو صورت Home Bleach و Office Bleach نامگذاری می شود و شیوه آنها نیز متفاوت است.

                  

اچ کردن (Etching)

استفاده از ژل اسیدی برای ایجاد سطح سخت میکروسکوپیک برروی مینای دندان یا عاج دندان به منظور ایجاد قابلیت پیوند آن با رزین ها.

                                                       

اف آر سی (FRC)

روشی مقرون به صرفه برای جایگزینی دندان از دست رفته است که در آن به جای فلز، کامپوزیت های تقویت شده با فایبر، پلیمرهای تقویت شده با الیاف به همراه کامپوزیت استفاده می شود. قاب فیبر به دندان طبیعی با چسب متصل شده می شود بطوری که باند بین کامپوزیت و مینای دندان قدرتمندترین پیوند ممکن در دهان است.

                      

اوردنچر (Overdenture)

اوردنچر نوعی دست دندان است که در دهان بر روی تعدادی پایه قرار می گیرد. این پایه ها می توانند دندان های بیمار باشند که عصب کشی شده و کوتاه می شوند تا در زیر دست دندان قرار بگیرند و یا این پایه ها می توانند ایمپلنت هایی باشند که در فک بیمار قرار داده شده اند.

                                                   

بازسازی تاج (Build-up)

به بازسازی تاج دندان که در اثر پوسیدگی، شکستگی یا تراش از بین رفته باشد، به کمک مواد ترمیمی و یا روش های دیگر گفته می شود و معمولاً پس از بیلدآپ تاج دندان، روی آن روکش یا کراون قرار داده می شود. بیلداپ دندانی می تواند با مواد ترمیمی مثل آمالگام یا کامپوزیت باشد و یا با پست و کر انجام گیرد. 

پیش از گذاشتن کرون (روکش) برای تاج دندان، لازم است ساختار حمایت کننده آن ایجاد شود. بخشی از تاج که برای حمایت از روکش مهیا می شود بطوری که ممکن است با بیلدآپ توسط مواد ترمیمی، پین داخل تاج، پین داخل کانال (پست های پیش ساخته) یا پست داخل کانال باشد. 

* پین بیلداب به روشی گفته می شود که تاج دندان از بین رفته و با گذاشتن پین در تاج یا داخل کانال ریشه دندان، شکل تاج دندان با مواد ترمیمی باز سازی می شود. 
به ساختار های مصنوعی که جایگزین ساختار از دست رفته دندان می شوند، رستوریشن (Restoration) گفته می شود. روکش یا کراون (Crown) یک رستوریشن است که سطح خارجی تاج دندان را می پوشاند یا به اصطلاح روکش (Veneer) می کند.

                                 

بریج (Bridge)

بریج جهت درمان بی دندانی ساخته می‌شود، به این صورت که دو دندان یا ایمپلنت دو طرف ناحیه بی دندانی را همانند پلی به هم متصل کرده و به این ترتیب دندان و یا دندان های از دست رفته را جایگزین می کند. بریج به طور دائم به دندان ها متصل می شود و جهت ساخت آن لازم است که دندان ها تراشیده شوند. در اغلب بریج ها دو طرف محل اتصال دندان های پایه روکش می‌شوند و در بعضی از آنها بریج به دندان های دو طرف توسط باله‌هایی می چسبد و در برخی مواقع این بریج تنها از یک طرف پایه دارد. بریج ها از جنس چینی یا سرامیک اتصال یافته به فلز و گاهی اوقات تنها به وسیله ی مواد سرلمیکی یا چینی ساخته می‌شوند.

              

بیوپسی (Biopsy)

بیوپسی نمونه برداری از بافت زنده است که می تواند زیر میکروسکوپ و یا با روش های شیمیایی انجام شود.معمولاً تشخیص بیماری های دهان با بیوپسی انجام می‌شود.

                    

بیحسی (Anesthetic)

برای بی‌حس کردن محیط‌ دهان، بسته به نوع کاربردی که دندانپزشک از بی‌حسی در نظر دارد، از مواد و تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌شود. لیدوکائین به عنوان متداول‌ترین بی حس کننده موضعی در جراحی‌های کوچک و دندانپزشکی استفاده می‌شود.

                               

بی حسی موضعی (Local anesthesia)

اغلب شامل نورآدرنالین (نور اپی نفرین) می شود که بی حسی را برای مدت بیشتری موثر نگه دارد و از خونریزی بیش از حد حین جراحی یا کشیدن دندان جلوگیری کند. برخی افراد ممکن است به بی حسی موضعی عکس العمل بدی نشان دهند، بخصوص اگر بطور مستقیم به رگ ها تزریق شده باشد (راه دقیقی برای شناسایی آن نیست). بی حسی موضعی از طریق بستن موقت راه انتقال سیگنال های عصبی عمل می کند.

                              

بی حسی نسبی

این نوع بی حسی اضطراب و درد را کاهش می دهد اما همچنان به بی حسی موضعی نیاز است. در این نوع بی حسی از مخلوط گاز دی نیتروژن مونوکسید و اکسیژن استفاده می شود که بیشتر برای زنان باردار نیز کاربرد دارد.

                                  

تزریق ماده ی بی حسی از طریق انسداد عصب از ریشه

بیشتر مواقع برای اشاره به بی حسی دندان های فک پایین بکار می رود، که شامل تزریقی است که نیمی از فک پائین را بی حس می سازد. فک پایین، برخلاف فک بالا بسیار ضخیم تر است و به ماده ی بی حس کننده اجازه نمی دهد که به درون استخوان نفوذ کند، بنابراین باید عصب را از عقب دهان، در جایی که وارد استخوان فک می شود بی حس کرد.

                                     

آرام بخش خوراکی

آرام بخشی والیوم مانند است که پیش از درمان به صورت قرص به بیمار داده می شود و بعد از مصرف آن بیمار همچنان کاملاً هوشیار و آگاه است ولی کمتر از قبل اضطراب دارد.

             

آرام بخش وریدی

نوعی نیمه بی هوشی که به عنوان آرام بخش استفاده می شود ولی بیمار را بیهوش  نمی کند. از آرام بخش وریدی برای جراحی های ناخوشایند و طولانی مدت یا در صورت ترس بیمار استفاده می شود. این نوع آرام بخش درون دست تزریق می شود. فردی که آرامبخش به او تزریق شده معمولاً دچار فراموشی می شود و اتفاقات قبل، حین یا بعد از فرآیند را بخاطر نمی آورد.

                     

بایت وینگ (Bitewing)

بهترین حالت رادیوگرافی برای تشخیص پوسیدگی های بین دندانی و بررسی وجود تحلیل استخوان حمایت کننده دندان ها می باشد. جهت تهیه این رادیوگرافی،‌ حلقه کاغذی که دارای یک زبانه (wing)  کوچک است را دور فیلم قرار می دهند، بعد از جایگذاری آن در دهان بیمار، ‌بیمار روی زبانه را گاز می گیرد و در این حالت عکس گرفته می شود. به این خاطر وینگ نامگذاری شده و در نهایت تصویری از دندان های دو فک را در چنین تصویری ارائه می دهد.

                      

روت کانال (Root Canal Therapy - RTC)

معالجه ریشه دندان، درمان ریشه دندان، معالجه ریشه، اندو، روت کانال تراپی، روت کانال، آر سی تی، عصب کِشی، عصب کُشی                 
روت کانال تراپی که به اشتباه به آن عصب کشی نیز گفته می شود یکی از درمان های مهم در دندانپزشکی می باشد. در ابتدا کانال ریشه و حفره مغز دندان که  شامل بافت‌های عصبی و رگ‌های خونی و بافت‌های سلولی دیگری می باشد به طور کامل برداشته و تخلیه می‌شوند و سپس تمیز می‌شوند و آنگاه به وسیله یک سوهان کوچک (فایل های اندو)، شکل ‌دهی و با محلول شستشو، عفونت‌ زدایی می‌شوند و سپس آن را با مواد ویژه نرمی مثل گوتاپرکا پر می‌کنند. بعد از این عمل، دندان می‌میرد و اگر بعد از این، دندان عفونی شود باید تحت عمل جراح  انتهای ریشه قرار گیرد.

                          

فیلینگ  (Dental Filling)

جایگزین کردن مواد مصنوعی (مواد دندانی) به جای بافت مینای دندان است که در واقع همان پر کردن دندان می باشد. مواد دندانی مختلفی برای ترمیم تاج دندان وجود دارد که بسته به نوع دندان و نیاز بیمار، به کار می رود.

                        

فیلیپر (Flipper)

یک پروتز متحرک موقتی که در دوره انتظار برای آماده شدن پروتز اصلی استفاده می شود. گاهی به جای بریج و یا ایمپلنت، از فیلیپر برای تک دندان از دست رفته، به صورت دائمی استفاده می کنند.

                                    

اینله (Inlay) و انله (Onlay)

اینلی و انلی حدواسط بین پر کردن و روکش دندان می باشند. در مواردی که ساختمان کافی دندان برای ساپورت پر کردگی وجود ندارد و در عین حال دندان به شدت آسیب ندیده باشد، از این ها استفاده می شود. جنس اینلی و انلی از طلا، کمپوزیت، رزین و یا سرامیک است. عمر این ترمیم ها در صورت مراقبت نسبتاً زیاد می باشد و به دو صورت مستقیم و یا غیرمستقیم ساخته می شوند.
فرم مستقیم در مطب انجام می شود و با استفاده از کامپوزیت و رزین صورت می گیرد.
فرم غیر مستقیم در لابراتور انجام شده و از جنس طلا و یا سرامیک می تواند باشد.

                            

پر کردن ریشه بصورت رتروگراد

زمانی استفاده می شود که دسترسی طبیعی به سیستم کانال ریشه توسط پست ها مختل شده باشد. این روش شامل یک نیمه جراحی و برداشتن نوک ریشه دندان، پاک سازی و بستن آن است.

                                             

پست ها

معمولاً به صورت پیش ساخته یا پست ریختگی هستند. این پست ها درون کانال های پر شده ریشه دندان مرده قرار می گیرند تا از روکش یا بریج حمایت کنند. اخیراً از پست های غیرفلزی نیز استفاده می شود.

                                            

پین ها

زمانی که یک گوشه یا یک نوک دندان از بین رفته باشد، به کار می روند. کار پین ها در واقع تقویت مواد پرکردگی است. پین ها ممکن است باعث ترک خوردن داخلی دندان و از بین رفتن عصب شود.

                             

کلاهک محافظ دندان (روکش)

واژه ی مترادف روکش، که از جنس سرامیک یا طلا ساخته شده و یا دارای ساختار درونی فلزی است (به منظور ایجاد استحکام) که با پرسلن یا چینی (بمنظور حفظ زیبایی) پوشیده شده است. معمولاً از کلاهک یا روکش برای پوشش دادن و محافظت از دندان های شکننده، دارای پرکردگی های وسیع یا دندان های عصب کشی شده جهت حفاظت از دندان و یا بهبود ظاهر آن بکار می رود.

                        

روکش موقت

روکش موقت عمدتاً از پلاستیک ساخته شده می شود و با استفاده از سمان موقت در جای خود قرار می گیرد.

                                        

زیرکونیوم

بروزترین ماده ی روکش دندانی زیبایی است. بخش داخلی روکش از زیرکونیوم ساخته شده که سفید است و به خوبی قرار می گیرد و می تواند فشارهای محتمل درون دهان را تحمل کند و بعد با پرسلن برای بدست آوردن زیبایی مطلوب پوشیده می شود.

                

سرامیک

مواد ترمیم کننده شیشه مانندی هستند که می توان آن ها را ترمیم یا آسیاب کرد یا یک متخصص می تواند با استفاده از سرامیک پودر شده در لابراتوار آن را بسازد و سپس بپزد.

                                                   

قطع نوک (apex) ریشه دندان

یک نیمه جراحی است که در آن نوک ریشه عفونت کرده برداشته می شود و کانال ریشه دندان پر می شود. بطور کلی در گذشته تنها از آمالگام دندانی استفاده می شد و اغلب از جایی که دسترسی به بالای دندان به دلیل پست ها یا روکش ها یا جایی که پر کردن ریشه ناموفق بوده صورت می گیرد.

دندانپزشکی رز

rosedent.ir